Bilgisayar Kullanımında Güvenlik Önlemleri

[Xray]

Bilgisayar Kullanımında Güvenlik Önlemleri

Bilgisayarlar
evimizdeki tüm diğer elektronik cihazlar gibi kolayca yıpranabilen veya
bozulabilen hassas cihazlardır. Bu yüzden bilgisayarları kullanırken
dikkat etmemiz gereken önemli bazı noktalar vardır.



A. Donanımlarda Dikkat Edilecek Hususlar:


* Kablolar halı altından geçirilmemeli, ezilemeyecek şekilde yerleştirilmiş olmalıdır.
* Bilgisayar açıkken hiçbir kablosu çıkarılıp takılmamalıdır.
* Bilgisayar mutlaka topraklı prize bağlanmalıdır.
* Eğer prizlerde aşırı ısınma oluyorsa elektrikçiye tamir ettirilmelidir.
* Bilgisayar, sabit ve sarsıntılardan etkilenmeyecek masalara yerleştirilmelidir.
* Bilgisayar çok sıcakta ve çok soğukta çalıştırılmamalıdır. Ortalama uygun çalışma sıcaklığı 5°C ile 25°C arasıdır.
* Aşırı ısınan prizler vakit kaybedilmeden elektrikçilere tamir ettirilmelidir.
* Bilgisayarı
tozdan korumak için kullanılmadığı zamanlar üzerini örtmek gerekir.
Bunun için kumaş veya anti – statik toz örtüleri kullanılmalıdır.
* Bilgisayar donanımları fazla hırpalanmadan kullanılmalıdır.
* Bilgisayarın yakınında sigara içilmemeli ve cep telefonu kullanılmamalıdır.
* Islak elle bilgisayara dokunulmamalıdır.



B. Yazılımlarda Dikkat Edilecek Hususlar:


* Bulunan her programı bilgisayara yüklemek bilgisayarı virüs tehlikesiyle karşı karşıya getirir. Bu yüzden orijinal olan “Lisanslı (1)” programlar kullanmayı tercih etmek gerekir.
* Çalışmakta
olan bütün programlar kapatılmadan bilgisayarı kapatmak hem
programlara, hem de üzerinde çalışılan dosyalara zarar verebilir.
* Bilgisayarı ve programları elektrik kesintilerine karşı korumak için “Kesintisiz Güç Kaynağı(2)” kullanılır.

BİLGİSAYARIN TEMEL ÇALIŞMA MANTIĞI


Saklama
birimlerinden (sabit disk, disket veya CD) çalıştırılan programlar
bilgisayarda kasa içersindeki anakarta takılan ve RAM denilen özel bir
hafızada çalıştırılır. Bunun nedeni RAM’lerin çok hızlı olmasıdır. Bir
program çalıştırıldığında kapatılıncaya kadar RAM’de tutulur.

Bu
mantık işletim sistemleri içinde geçerlidir. Bilgisayar açılışında
Windows sabit diskten okunarak RAM’e alınır. Bilgisayar kapatılırken
RAM boşaltılır, açık uygulamalar kapanır ve elektrik kesilir.
Bilgisayar kapandığında RAM’de bulunan bilgiler silinir. Daha sonra
bilgisayar tekrar açıldığında ve istenilen program çalıştırıldığında
tekrar RAM’e yüklenir. Bu döngü bilgisayarı kullandığınız sürece devam
eder.




BİLGİSAYAR VİRÜSLERİ


Virüsler,
kötü niyetli programcılar tarafından yazılan küçük bilgisayar
programlarıdır. Bugün binlerce türü bulunan virüsler, bulaştıkları
bilgisayara programlanış türlerine göre zararlar verirler.

Nasıl Bulaşırlar?
Virüsler,
kendi programını bilgisayardaki başka bir dosyaya kopyalamak yöntemiyle
yayılırlar. Türüne göre bilgisayarda hangi dosya açılırsa o dosyaya
kendilerini eklerler. Disketten bir dosya çalıştırıldığında diskete,
CD’ye kayıt yapıldığında CD’ye geçer. Eğer bulunulan ortam birbirine
bağlı bilgisayarlardan oluşan bir bilgisayar ağı ise virüs bir
bilgisayara girdiğinde kendini kolaylıkla ağdaki bütün bilgisayarlara
kopyalayabilir. Virüs, bilgisayara Internet’ten indirilen bir dosyanın
içine saklanmak yöntemiyle telefon hattından dahi girebilir.

Bilgisayara Girdiği Nasıl Anlaşılır ve Nasıl Temizlenir?
Çoğu
virüs bilgisayara girdiğini belli etmez. Bu yüzden güvenli olmayan
kaynaklardan gelen disket ve CD’leri bilgisayarda kullanmamak gerekir.
Ancak müzik CD’leri, video CD’ler gibi multimedia dosyaları içeren
kaynaklar bilgisayarda güvenle kullanılabilir. Çünkü virüslerin bir
çoğu kendini .exe veya .com uzantılı (kendi başına çalışabilir) program
dosyalarına ekler.
Bilgisayara bulaşan virüsler ancak anti – virüs denilen
özel programlarla temizlenebilir. Bir çok anti – virüs programının
aktif denetim özelliği vardır. Yani bilgisayara bir virüs girdiğinde
hemen kullanıcıyı uyararak ne yapmak istediğini sorar. Anti – virüs
programlarının kullanıcıya sunduğu virüsten kurtulma seçenekleri
şunlardır:

· Virüslü dosyayı karantinaya alarak virüsün aktif hale gelmesini engellemek.
· Virüslü dosyanın uzantısını (soyadını) değiştirerek çalışmasını engellemek.
· Virüslü dosyayı dezenfekte ederek içersindeki virüsü temizlemek.
· Virüslü dosyayı tamamen silmek.



En Sık Karşılaşılan Virüs Türleri:


* Boot Virüsleri: Bilgisayarların sabit diskinde temel işletim sistemi dosyalarının ve dosyalama adreslerinin bulunduğu ve adına boot sektörü
denilen alanı silecek şekilde programlanmışlardır. Bu tür virüsler
aktif hale gelirse bilgisayarın işletim sistemini çökertir ve
bilgisayarda kayıtlı bulunan bütün dosyaları siler.
* Tahrip Gücü Yüksek Virüsler:
Bu tür virüsler aktif hale geldiğinde bilgisayarın elektronik
donanımlarını (özellikle işlemcisini ve anakartını) normalin çok
üstünde kapasite ile çalıştırarak bozar ve bilgisayarı kullanılmaz hale
getirir.
* Zaman / Tarih Ayarlı Virüsler:
Bu tür virüsler bilgisayara bulaştığında hemen aktif hale gelmez.
Programcısının ayarladığı bir tarihi bekler ve o gün çalışarak
bilgisayarı tahrip eder.
* Truvalar ve Nuklar: Internet’te
en sık karşılaşılan virüs türüdür. Bilgisayara bulaştığında gönderene
kullanıcının bütün şifrelerini, haklarını ve dosyalarını açar. Yani
truvaları atanlar Internet’e bağlı kaldığınız sürece bilgisayarınızla
dilediği gibi oynayabilir. Bilgisayarınızın ve dosyalarınızın göreceği
zarar virüsü atan kullanıcıya bağlıdır.
* Makro Virüsleri: Office
dosyalarına, yani Word, Excel, PowerPoint, Access ile oluşturulan
dosyalar içersindeki makro denilen komut yığınları içinde yer alırlar.
Genellikle belgelere zarar vermek dışında bir tahribata yol açmazlar.
Ama kullanıcı bütün işlerini Office dosyaları ile yönetiyorsa çok büyük
maddi kayba yol açabilirler.

Bilgisayarımı Virüslerden Nasıl Koruyabilirim?
Orijinal “LİSANSLI”
yazılımlar kullanmak virüs riskini azaltacağı gibi programla ilgili
üretici firmadan bilgi ve destek alabilme avantajı sağlar. Bilgisayara
aktif denetim özelliği olan bir anti – virüs programı yüklenmelidir.
Bilgisayara dışardan gelen disketler ve CD’ler kullanılmadan önce virüs
taramasından geçirilmelidir. Internet’te güvenli olmayan sitelerde
dolaşılmamalı ve chat’te kullanıcılar tarafından gönderilen her dosya
kabul edilmemeli ve virüs taramasından geçirilmeden kullanılmamalıdır.